Badania wydolnościowe są ważnym elementem oceny obecnego poziomu wytrenowania sportowca, ale też sposobem na określenie zdolności organizmu do wykonywania codziennych czynności. Informują one o tym, jak dobrze organizm radzi sobie w warunkach obciążenia wysiłkiem.
Badania wydolnościowe w sporcie to metoda badania, która służy do oceny możliwości fizycznych i umiejętności sportowych danej osoby. Celem badań jest zdiagnozowanie mocnych i słabych punktów sportowca, a następnie ustalenie optymalnego programu treningowego, który pozwoli osiągnąć jak najlepsze wyniki. Badania wydolnościowe są przeprowadzane przez licencjonowanych trenerów lub fizjoterapeutów, często w obecności lekarza
Istnieje kilka rodzajów badań wysiłkowych, które można przeprowadzić, aby uzyskać szczegółowe informacje na temat stanu zdrowia i wydajności organizmu. Oto kilka przykładów:
Wingate test
Test anaerobowy Wingate to 30-sekundowy test przeprowadzany na specjalnie skalibrowanym rowerze stacjonarnym. Test służy do oceny wydolności beztlenowej sportowca i szczytowej mocy wyjściowej. Test Wingate jest krótkim, ale wyczerpującym ćwiczeniem i ważne jest, aby być dobrze przygotowanym przed jego wykonaniem.
Test rozpoczyna się od określenia obciążenia, z jakim osoba przystępująca wykona test, co stanowi procent masy ciała takiej osoby. Potem przychodzi czas na 30 sekund maksymalnego wysiłku, czyli pedałowania z całej siły i jak najszybciej, jak najdłużej utrzymując intensywność.
Po takim teście otrzymujesz wynik oceniający potencjał systemu beztlenowego, będący iloczynem obciążenia z generowaną prędkością w określonych punktach czasowych. Taki wynik ma znaczenie głównie dla osób uprawiających sport, gdyż duży potencjał beztlenowy pozwala na generowanie dużej mocy i utrzymanie jej przez dłuższy czas. Innymi słowy – dobry wynik w teście Wingate oznacza, że możesz pedałować,biec lub płynąć szybciej i dłużej. Są to parametry, które mają ogromne znaczenie w większości dyscyplin sportowych.
Badanie ergospirometryczne
Ergospirometria służy do oceny wydolności sportowców oraz określenia ich indywidualnych progów i stref metabolicznych. Zawodowi sportowcy potrzebują precyzyjnego określenia ich poziomu sprawności i planów treningowych na podstawie twardych danych dotyczących obecnego poziomu kondycji. Coraz więcej biegaczy-amatorów monitoruje również swoje progi tlenowe i strefy metaboliczne i opracowuje swój trening w oparciu o te dane. Ergospirometria pomaga uwidocznić nieprawidłowości w czynności serca oraz wykryć choroby płuc – zwłaszcza spowodowane aktywnością fizyczną i przeciążeniem.